Του Γιώργου Ηλιόπουλου
Μια ακόμη παράμετρος για το κομμάτι των αναπλάσεων είναι και η αρχιτεκτονική ματιά στο έργο. Κινούνται στη σωστή κατεύθυνση; Ελήφθησαν υπόψη οι πραγματικές ανάγκες της πόλης; Θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερες παρεμβάσεις; Στα ερωτήματα αυτά απαντάει στο «Patras Voice» η Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Αχαΐας, Ολυμπία Λόη.
Όπως σημειώνει η κ. Λόη, ήδη από το 2018 όταν η ίδια ήταν αναπληρωματικό μέλος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής του Συλλόγου είχε εκφράσει ενστάσεις καθώς για το έργο δεν είχε κατατεθεί κυκλοφοριακή μελέτη. Και αυτό γιατί όταν εκτελείται ένα έργο τέτοιας κλίμακας η κυκλοφοριακή μελέτη είναι επιβεβλημένη.
«Μια ανάπλαση με πολλές πεζοδρομήσεις αποσκοπεί στο να μην δίνει το πλεονέκτημα χρήσης αυτοκινήτου. Η φιλοσοφία είναι να ανακόπτει την κυκλοφορία των οχημάτων. Δηλαδή να μην μπορούμε να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο. Για να γίνει αυτό απαιτείται η χρήση εναλλακτικών μορφών μετακίνησης, για παράδειγμα με ηλεκτρικά μικρά λεωφορεία κλπ. Yπάρχουν πολλές λύσεις που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν. Το δεύτερο σημαντικό είναι ότι η χρήση των τσιμεντένιων κυβόλιθων στην πεζοδρόμηση της Μαιζώνος δεν αναδεικνύει το ιστορικό κέντρο. Το «τσιμεντοποιεί» και το «ομογενοποιεί».
ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΤΟΧΙΕΣ
Στο ερώτημα τι θα μπορούσε να γίνει η ίδια απαντά ότι: «Θα μπορούσαν να υπάρχουν διαφορετικοί χρωματισμοί στους κυβόλιθους από αυτό το γκρίζο που αντικρίζουμε παντού. Αυτός ο τσιμεντόλιθος μπήκε παντού και άλλαξε άρδην την εικόνα που επικρατούσε. Είναι εκτός από ζήτημα αισθητικής και ζήτημα βιοκλιματικής. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν άλλα υλικά. Ένα ακόμη ζητούμενο είναι ότι το δίκτυο ποδηλατοδρόμων στις μεγάλες πεζοδρομήσεις δεν είναι συνεχές, γιατί προβλέπονται και ποδηλατόδρομοι. Υπάρχουν ασυνέχειες με κίνδυνο ατυχήματος. Όπου διασταυρώνονται οι ποδηλατοδρόμοι με δρόμο που παραμένει σε χρήση, πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος ατυχήματος. Θα έπρεπε να ήταν πιο ξεκάθαρα τα πράγματα και πιο οριοθετημένα. Και θα έπρεπε και τα ποδήλατα να συμπεριλαμβάνονται ως μέσο κίνησης».
ΔΕΝ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ
Μεγάλο ζητούμενο για την κ. Λόη είναι επίσης ότι δεν αναδεικνύονται σημαντικά τοπόσημα της πόλης. «Θα μπορούσε μέσω της αναπλάσεως να αναδειχτούν συγκεκριμένα σημεία της πόλης. Είτε πρόκειται για κτήρια είτε πρόκειται για σημαντικά μνημεία και τοπόσημα. Αυτό μπορούσε να γίνει με διαφορετική χρήση υλικών. Σε ένα σημαντικό κτήριο θα μπορούσε να υπάρξει μια διαφορετική λωρίδα υλικού».
Σε σχέση πάντως με την υπάρχουσα ανάπλαση, η ίδια σημειώνει ότι ακόμη απομένει να γίνουν σημαντικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις: «Δεν έχουν γίνει κυκλοφοριακές ρυθμίσεις αντίστοιχες της ανάπλασης που θα διευκόλυναν την κυκλοφορία. Διαπιστώνουμε επίσης στο έργο κάποιες αστοχίες υλικών που δημιουργούν κινδύνους. Εντοπίζουμε στο ότι κάποιες τσιμεντένιες σχάρες στο κέντρο έχουν καταστραφεί. Στην Άνω Πόλη υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με την προσβασιμότητα καθώς οι ράμπες που έχουν τοποθετηθεί για τα ΑΜΕΑ έχουν μεγάλη κλίση και δεν έχουν σωστές προδιαγραφές».
ΑΛΛΑΖΕΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΓΙΑ 50 ΧΡΟΝΙΑ
Κατά την κ. Λόη είναι σημαντικό και οι ίδιοι οι πολίτες να καταλάβουν ότι επειδή αυτές οι παρεμβάσεις θα αφορούν τα επόμενα 50 χρόνια της καθημερινότητάς τους, θα πρέπει και οι ίδιοι να τις προστατεύσουν. «Αντίστοιχες παρεμβάσεις δεν θα γίνουν για τα επόμενα 50 χρόνια τουλάχιστον. Θα πρέπει και οι πολίτες να προστατεύσουν το έργο. Εδώ είναι που μπαίνει η ατομική ευθύνη».
Πάντως αναγνωρίζει ότι μέχρι σήμερα έχει προκληθεί μεγάλη αναστάτωση και όχληση στο κέντρο και έχει αλλάξει η καθημερινότητα των πολιτών μέχρι το έργο να παραδοθεί πλήρως προς χρήση.
«Αντίστοιχο πρόβλημα υπήρξε και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, όταν ξεκίνησαν να γίνονται ευρείας κλίμακας παρεμβάσεις, με πεζοδρομήσεις κλπ. Βλέπω όμως ότι ο κόσμος άρχισε να χρησιμοποιεί τη Μαιζώνος και του αρέσει να κινείται στο κέντρο. Θεωρώ ότι τα εμπορικά καταστήματα βλέπουν με πολύ καλό μάτι τις παρεμβάσεις. Το θέμα είναι να λυθούν προβλήματα που αφορούν το εμπόριο και την εστίαση, ώστε με μια νέα κανονιστική να μπουν κανόνες. Εάν δεν υπάρχει το εμπόριο ποιος θα κατέβει στο κέντρο για να να πιει καφέ;» εξηγεί η κ. Λόη.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ
Πέρα όμως από την πεζοδρόμηση στην οδό Μαιζώνος το ουσιαστικό ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσο οι πεζοδρομήσεις στην Άνω Πόλη «συνομιλούν» αρχιτεκτονικά με αυτές του κέντρου. Και μεγάλο ζητούμενο είναι να δημιουργηθούν διαδρομές μέσα στο κέντρο.
«Θα πρέπει να δοθεί έμφαση και ανάδειξη στις ιστορικές κλίμακες που υπάρχουν, της Πατρέως και της Αγίου Νικολάου. Όταν ολοκληρωθούν αυτά τα έργα θα «συνομιλήσει» η πόλη και εάν δεν γίνει, μπορούμε εμείς ως Σύλλογος να υποβάλουμε προτάσεις και να οδηγούμε τον κόσμο να ακολουθεί συγκεκριμένες διαδρομές. Κατά την άποψή μου, έπρεπε ήδη να είχαν προβλεφθεί κάποιες διαδρομές οι οποίες να καθοδηγούν τους επισκέπτες ανάλογα με το τι θέλει ο καθένας να δει και να επισκεφθεί. Μια ωραία διαδρομή είναι να ξεκινήσει κάποιος από τον Άγιο Ανδρέα και να φθάσει στον Παντοκράτορα, στην οδό Εισοδίων και να δει κτήρια θρησκευτικού περιεχομένου. Άλλη διαδρομή είναι τα νεοκλασικά κτήρια της Πάτρας κλπ. Στην Αθήνα είναι διαδεδομένο το open house. Ουσιαστικά υπάρχουν κάποια ακίνητα ιστορικής αξίας που σε συγκεκριμένες ημέρες μπορεί να τα επισκεφθεί το κοινό. Αυτό θα μπορούσε να το ξεκινήσει ο Δήμος Πατρέων με Δημόσια Κτήρια. Επίσης μια συναρπαστική διαδρομή είναι στο Βλατερό όπου υπάρχουν όλα τα μικρά παλιά κτήρια που διαθέτουν ένα ιδιαίτερο χρώμα. Εκεί θα μπορούσε να ήταν τόπος καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. Έχουμε πράγματα που μπορούν να αναδειχτούν».
ΤΕΛΙΚΑ Η ΠΟΛΗ ΑΛΛΑΖΕΙ;
Το σημαντικό ερώτημα είναι εάν η ίδια έχει την αίσθηση ότι η Πάτρα αλλάζει. «Η Πάτρα άλλαξε γιατί μας αλλάζουν οι συνήθειες μας. Κάποτε παίρναμε το αυτοκίνητο και διπλοπαρκάραμε στη Μαιζώνος, τώρα αυτό δεν υπάρχει. Η Πάτρα αλλάζει, παρά τα λάθη και τις παραλείψεις που υπήρξαν. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επιταχύνουμε τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και στη συνέχεια να αναδείξουμε την πόλη μέσα από αυτές τις παρεμβάσεις και να κάνουμε τους πατρινούς να αγαπήσουν την πόλη και να μπορέσουν να την προστατεύσουν».
Ωστόσο οι αλλαγές που εφαρμόζονται ήρθαν με καθυστέρηση αρκετών χρόνων. Και αυτό το διαπιστώνει κανείς επισκεπτόμενες άλλες πόλεις της χώρας.
«Σίγουρα οι αναπλάσεις θα μας πάνε μπροστά. Υπάρχουν άλλες πόλεις που το έκαναν πριν από εμάς και βλέπουμε πόσο έχουν αλλάξει. Για παράδειγμα το Αγρίνιο, τα Γιάννενα. Για να μην πάμε στα Τρίκαλα που είναι ένα παράδειγμα που έχει ακουστεί πολλές φορές. To Aγρίνιο, για παράδειγμα ήταν μια άσχημη πόλη και έχει βελτιωθεί ιδιαίτερα και έχει γίνει καταπληκτική. Μπορεί το ίδιο να κάνει και η Πάτρα, αρκεί να πιστέψουμε σε αυτό».
