Η καθοριστική συμβολή του Ιωάννη Βασιλείου.
Του Διονύση Ζακυνθινού
Το Ρωμαϊκό Ωδείο της Πάτρας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ρωμαϊκής περιόδου στην Ελλάδα και το σημαντικότερο σωζόμενο αρχαίο θέατρο της πόλης. Κτίστηκε τον 1ο αιώνα μ.Χ., πιθανότατα κατά την εποχή του αυτοκράτορα Αυγούστου, σε μια περίοδο που η Πάτρα γνώριζε ιδιαίτερη ακμή και αποτελούσε ένα από τα σπουδαιότερα αστικά κέντρα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Το Ωδείο χρησίμευε ως χώρος μουσικών αγώνων, θεατρικών παραστάσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων, ενώ διέθετε μια εντυπωσιακή αρχιτεκτονική: λίθινη σκηνή, εσωτερικούς διαδρόμους και κοίλο με μαρμάρινα εδώλια. Η προσεγμένη κατασκευή του υποδηλώνει τον πλούτο και τη σημασία της ρωμαϊκής Πάτρας.
Μετά από την παρακμή της πόλης, τους επόμενους αιώνες, το Ωδείο εγκαταλείφθηκε και τελικά θάφτηκε από επιχώσεις και ερείπια. Παρέμεινε θαμμένο έως το 1889, όταν αποκαλύφθηκε τυχαία κατά τις εργασίες για τη διάνοιξη της σημερινής οδού Γερμανού. Η ανασκαφή του υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά γεγονότα της εποχής για την Πάτρα.
Η καθοριστική συμβολή του Ιωάννη Βασιλείου
Το 1959, ο Πατρινός αρχιτέκτονας Ιωάννης Βασιλείου, ανέλαβε με δική του πρωτοβουλία την αποκατάστασή του, κάτι που δείχνει ότι για τον ίδιο έγινε προσωπική υπόθεση. Δεν ήταν μόνο αρμόδιος τεχνικά, αλλά χρηματοδότησε από την τσέπη του μεγάλο μέρος των εργασιών της αποκατάστασης.
Γεγονός που δείχνει ότι θεωρούσε το Ωδείο ως ένα πολιτιστικό και ιστορικό «ιερό» έργο για την Πάτρα και ήταν διατεθειμένος να στηρίξει τη σωτηρία του.
Κατά τις αναστηλωτικές εργασίες (περίπου μεταξύ 1959-1961), ο Βασιλείου φρόντισε την αναμαρμάρωση των εδωλίων (κάτω διάζωμα) με λευκό μάρμαρο.
Επίσης, αποκαταστάθηκαν και οι χτιστές σκάλες (πάροδοι) ανάμεσα στις κερκίδες, με κάθε βαθμίδα τους να έχει μισό ύψος από ένα εδώλιο, πράγμα που δείχνει προσοχή στην αυθεντικότητα και στη λειτουργικότητα του αρχαίου θεάτρου.
Η επένδυση με μάρμαρο περιορίστηκε μόνο στο κάτω τμήμα του κοίλου (κάτω του διαζώματος), δηλαδή ο Βασιλείου δεν έβαλε μάρμαρο παντού, κάτι που μάλλον δείχνει σεβασμό στην αρχιτεκτονική δομή του μνημείου.
Ο Βασιλείου συνεργάστηκε με την Αρχαιολογική Εταιρεία για την ολοκλήρωση της αποκατάστασης. Η συνεργασία αυτή ήταν καθοριστική, όχι μόνο γιατί παρείχε τεχνική υποστήριξη, αλλά και αρχαιολογική γνώση, ώστε οι επεμβάσεις να μην αλλοιώνουν την αυθεντικότητα του μνημείου.
Μετά από την αποκατάσταση του Ρωμαϊκού Ωδείου ο Βασιλείου τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών και από το Δήμο Πατρέων.
Χάρη στην αποκατάσταση που έκανε ο Βασιλείου, το Ρωμαϊκό Ωδείο «αναστήθηκε» και αναδείχθηκε σε λειτουργικό χώρο. Και αυτή η “αναβίωση” του ήταν το αποτέλεσμα των προσπαθειών του Βασιλείου.
Σήμερα, το Ρωμαϊκό Ωδείο «επιστρέφει» δριμύτερο, ανανεωμένο και φωτισμένο, αποτελώντας ένα διαχρονικό ζωντανό κομμάτι της ιστορικής ταυτότητας της Πάτρας.
